تقویت گردشگری فرهنگی و تاریخی مازندران با یاری راهنمایان گردشگری - وبلاگ بلاگ پو

به گزارش وبلاگ بلاگ پو، ایرنا/ براساس آخرین اخبار بدست آمده، تقویت گردشگری فرهنگی و تاریخی مازندران با یاری راهنمایان گردشگری صورت می پذیرد.

شکل و شمایل برنامه ریزی برای بهره برداری از گردشگری در جوامعی که امروز به عنوان پیشتازان کسب عایدی از این صنعت پرسود تبدیل شده اند کاملا متفاوت از فرآیندی است که اکنون در مازندران دیده می گردد. این تفاوت هم بطور کاملا مشهودی اکنون در مقایسه ای بین مازندران با برخی مقصدهای گردشگری داخلی و خارجی مشهود است. تفاوتی که یکی از وجوه برجسته آن به نوع برنامه ریزی برای استفاده از ظرفیت و توان راهنمایان گردشگری ارتباط دارد.

شهرها و کشورهای پیشرفته در حوزه گردشگری بخش مهمی از شناساندن ظرفیت ها و جاذبه ها برای مسافران را به وسیله راهنمایان سفر یا همان تورلیدرها محقق می نمایند. این افراد که معمولا توان لازم برای معرفی جاذبه های متعدد و اثرگذاری کافی بین بخش زیادی از گردشگران را دارند می توانند اجزای مختلف و متفاوت از گردشگری در یک منطقه را در فکر مسافر ثبت نمایند.

اما پرسش اینجاست که آیا تا کنون در مازندران برای معرفی جاذبه های فرهنگی و تاریخی پرشماری که دارد بهره برداری یا برنامه ریزی مناسبی تدارک دیده شد که از ظرفیت و توان راهنمایان گردشگری استفاده گردد؟ پاسخ تقریبا منفی است. به همین علت آن چه که به صورت پیش فرض از تورگردانی مرتبط با مازندران دیده می گردد معمولا به ارائه برخی داده های مربوط به جاذبه های طبیعی این استان محدود می گردد که البته بخش مهمی از آن هم ناقص است و آسیب هایی را هم برای جاذبه های طبیعی استان به همراه دارد.

کارگاه آموزشی برای راهنمایان گردشگری

برای برطرف این خلاء در مازندران اخیرا گامهایی برداشته شده که یکی از این گامها برگزاری کارگاه یک روزه میدانی آشناسازی راهنمایان گردشگری مازندران با باغ های ایرانی است. برنامه ای که انجمن صنفی راهنمایان گردشگری مازندران، آموزشگاه گردشگری رادسفر، اداره کل میراث فرهنگی، صنایع دستی و گردشگری، دانشگاه مازندران و پایگاه میراث جهانی باغ عباس آباد بهشهر برای تعدادی از راهنمایان سفر تدارک دیدند.

در این کارگاه میدانی کوشش شد علاوه بر ضرورت تأکید بر توجه راهنمایان به حوزه تاریخ و فرهنگ، داده هایی دقیق مربوط به باغ های تاریخی بهشهر بویژه باغ عباس آباد و باغ شاه ارائه گردد.

رئیس انجمن صنفی راهنمایان گردشگری مازندران درباره اهمیت این کارگاه و تصمیم اتخاذ شده برای تقویت گردشگری فرهنگی و تاریخی در مازندران با استفاده از راهنمایان گردشگری گفت: راهنمایان گردشگری در مازندران معمولا یکسری اطلاعات اولیه مربوط به جاذبه های مختلف را در جهت آزمون ها و فرآیند کسب گواهینامه فعالیت خود کسب می نمایند. اما گردشگری در استانی مانند مازندران تعریفی مستقل دارد و تنوع جاذبه های گردشگری این استان نیز می طلبد که راهنمایان گردشگری مازندران داده های بیشتری درباره جاذبه های فرهنگی و تاریخی داشته باشند.

توجه به گردشگری فرهنگی و تاریخی

مرتضی حاجی زاده پیرامون تقویت گردشگری فرهنگی و تاریخی مازندران با یاری راهنمایان گردشگری اظهار کرد: انجمن صنفی راهنمایان گردشگری مازندران و آموزشگاه رادسفر با یاری برخی از اساتید دانشگاه و فعالان گردشگری و میراث فرهنگی تا کنون دوره هایی را برای آشناسازی راهنمایان گردشگری با جاذبه های فرهنگی و تاریخی مازندران برگزار کردند. مسائلی مانند معماری، بناهای تاریخی، فرهنگ بومی، موسیقی و حتی تقویم تبری و بسیاری از جاذبه های فرهنگی این استان نیز به وسیله راهنمایان گردشگری قابل انتقال به گردشگران هستند که کوشش بر این است تا در این جهت گامهایی برداریم.

وی اضافه نمود: همراه با برخی از چهره های شاخص و آموزشگاهک حوزه گردشگری در استان تصمیم گرفتیم با انجام این قبیل کارگاه های آموزشی، راهنمایان گردشگری را با داده های مربوط به جاذبه های تاریخی و فرهنگی مازندران نیز آشنا کنیم که در تورهای مختلف اعم از تور طبیعت یا تورهای سرگرمیی به مسافران و گردشگران انتقال دهند. یکی از راههای تقویت گردشگری فرهنگی و تاریخی در مازندران استفاده از توان و ظرفیت همین راهنمایان گردشگری است.

مدیر مرکز آموزش آموزشگاه رادسفر اعلام کرد: تا به امروز چند برنامه آموزشی مرتبط با جاذبه های فرهنگی مازندران برای راهنمایان گردشگری برگزار گردید. اهمیت این برنامه ها و کارگاه ها زمانی بیشتر احساس می گردد که بدانیم منبع و مرجع تجمیع شده و مشخصی از داده های مربوط به جاذبه های تاریخی و فرهنگی مازندران وجود ندارد تا تورلیدرها بتوانند از آنها استفاده نمایند. در حالیکه برای چنین استانی باید داده ها بصورت متمرکز و تجمیع شده در یک مجموعه گردآوری گردد و در اختیار راهنمایان گردشگری قرار بگیرد.

سهم ناچیز جاذبه های فرهنگی و تاریخی مازندران از گردشگری

گردشگری فرهنگی و تاریخی در مازندران طی سالهای اخیر همواره کمترین سهم از حضور میلیونی گردشگران را داشت، چرا که همواره مازندران صرفا به عنوان مقصدی برای سرگرمی در طبیعت در فکر مسافران ترسیم شده است. این نکته را آمارها هم تأیید می نمایند. نوروز سال جاری بیش از 20 میلیون مسافر به مازندران سفر کردند.

طبق آمارهای رسمی این مسافران حدود 4.5 میلیون بازدید از جاذبه های گردشگری مازندران داشتند که سهم جاذبه های فرهنگی و تاریخی مازندران شامل موزه ها و بناهای تاریخی کمتر از 473 هزار بازدید بود. در تعطیلات بیش از دو هفته ای نوروز 1401 مجموعا 289 هزار و 842 بازدید از جاذبه های تاریخی و 182 هزار و 406 بازدید از موزه های مازندران ثبت شد که نشان دهنده مغفول ماندن و دیده نشدن ظرفیت های تاریخی و فرهنگی مازندران در گردشگری هستند.

دکتر مجتبی صفری، استاد دانشگاه در حوزه گردشگری که نکاتی پیرامون جاذبه های تاریخی مازندران با موضوع باغ های بهشهر و باغ عباس آباد را در کارگاه میدانی راهنمایان گردشگری مازندران عنوان نمود، معتقد است توجه نشدن به جایگاه راهنمایان گردشگری در مازندران سبب شد که از ظرفیت آنها برای معرفی جاذبه های مهم تاریخی و فرهنگی مازندران استفاده نگردد.

برجسته سازی بستر تاریخی مازندران در گردشگری

وی با بیان اینکه مازندران ظرفیت لازم برای تعریف بسته های گردشگری تاریخی، سرگرمیی و فرهنگی را دارد، گفت: در استانهای دیگر چون بستر تاریخی بیشتر دیده شده توجه به ظرفیت های تاریخی بیشتر است. اما در مازندران توجه کافی به بسترهای تاریخی نشد. این در حالی است که جاذبه های شاخصی در این استان داریم که یکی از مهمترین آنها باغ تاریخی عباس آباد است.

این پژوهشگر گردشگری اضافه نمود: بین باغ های متعدد ایرانی که در سراسر کشور وجود دارد فقط از دو باغ میتوان به عنوان سایت تاریخی یاد کرد. یکی پاسارگاد است و دیگری باغ عباس آباد. اما در مازندران هنوز حتی بسیاری از مردم نمی دانند که مجموعه عباس آباد بهشهر یک باغ مهم تاریخی است. به همین علت فکریت و بخاطر شناخت کم عمده مردم و مسافران و حتی برخی راهنمایان گردشگری از این مجموعه صرفا به دریاچه ای در میان جنگل و یک بنای تاریخی در بین آن محدود می گردد.

وی اعلام کرد: راهنمایان گردشگری می توانند درصورتیکه داده های لازم درباره این مجموعه های مهم میراثی را داشته باشند آنها را به مرور به جایگاه واقعی در گردشگری نزدیک نمایند. این اتفاق باید برای بافت ها و بناهای تاریخی مازندران هم بیفتد تا راهنمایان با درکی درست از موقعیت تاریخی و فرهنگی مازندران، تصویر جامع تری از ظرفیت های گردشگری این استان به گردشگران ارائه دهند.

احتیاج به آموزش در حوزه گردشگری فرهنگی مازندران

در این کارگاه یک روزه حدود 40 تن از راهنمایان گردشگری مازندران از شهرستان های مختلف برای نخستین بار بصورت کارگاهی و میدانی با اجزای مختلف و کمتر شناخته شده باغ تاریخی عباس آباد برای مردم و بعلاوه باغ شاه بهشهر آشنا شدند و داده های متعددی را کسب کردند. علاوه بر دکتر مجتبی صفری که به صورت کارگاهی و براساس داده ای تاریخی و علمی برخی نکات مربوط به ماهیت باغ های ایرانی و بعلاوه باغ تاریخی عباس آباد را توضیح داد، مصطفی شریفی مدیر پایگاه میراث جهانی باغ عباس آباد بهشهر نیز به صورت کارگاهی و میدانی توضیحات گسترده و کاملی درباره دو باغ تاریخی و صفوی بهشهر یعنی باغ عباس آباد و باغ شاه ارائه کرد.

شریفی درباره این برنامه کارگاهی برای راهنمایان گردشگری اظهار کرد: هدف ما از برگزاری چنین کارگاهی این است که وزن گردشگری فرهنگی و تاریخی مازندران را با یاری راهنمایان گردشگری ارتقا دهیم. پاسخ این پرسش که چرا وزنه گردشگری فرهنگی در مازندران سبک است و مانند استانهای مرکزی قوی نیست، در آموزش ندادن خلاصه می گردد. یک علت مهم این شرایط آموزش ندادن به جامعه است.

مدیر پایگاه میراث جهانی عباس آباد اضافه نمود: برگزاری این کارگاه ها می تواند آغازی برای این جهت باشد که گردشگری در مازندران به سمت گردشگری فرهنگی و تاریخی و ایجاد بسته های جامع سفر حرکت کند.

وی اعلام کرد: برای مثال باغ تاریخی و جهانی عباس آباد با تشریح جایگاه و کیفیت معماری و معرفی اجزای مختلف آن به تنهایی می تواند آنقدر عنصر مجذوب کننده برای گردشگران و مسافران داشته باشد که به یک مقصد سفر تبدیل گردد. اما متاسفانه بخش مهمی از جامعه هنوز با داده های ابتدایی مربوط به این باغ آشنا نیستند. امیدواریم با استمرار این قبلی برنامه ها و استفاده از توان راهنمایان گردشگری به مرور بتوانیم ظرفیت های این چنینی را به جامعه معرفی کنیم.

استقبال راهنمایان گردشگری از گردشگری فرهنگی و تاریخی

نکته قابل توجه در این کارگاه یک روزه استقبال تورگردان ها و راهنمایان گردشگری مازندران از دریافت اطلاعات بیشتر پیرامون این قبیل جاذبه های مازندران بود. بیان پرسش های متعدد درباره باغ های تاریخی بهشهر به وسیله راهنمایان گردشگری که هر کدام ده ها جاذبه داخلی و خارجی مشابه را از نزدیک دیده اند و به مسافران معرفی نموده اند نشان می دهد که میل به دریافت داده ها در این گروه اثرگذار صنعت گردشگری وجود دارد و فقط کافی است که برای استفاده از این ظرفیت های مهم در استان برنامه ریزی مناسبی صورت گیرد.

سمیه میرزاحسینی، یکی از راهنمایان گردشگری حاضر در این کارگاه یک روزه گفت: هر اقدامی که به افزایش داده های راهنمایان گردشگری یاری کند قطعا به سود گردشگری منطقه یاری خواهد نمود. راهنمایان گردشگری با توجه به این که اطلاعات مربوط به جاذبه ها یکی از مهمترین ابزار کاریشان محسوب می گردد از چنین برنامه هایی همواره استقبال می نمایند.

وی اضافه نمود: متاسفانه هنوز در مازندران به نقش و جایگاه راهنمایان گردشگری پی برده نشد. این ضعف هم در آژانس های گردشگری و هم در دستگاه های اجرایی مرتبط دیده می گردد. به همین علت در این استان شاهد برپایی برخی تورهای غیرحرفه ای و ورود برخی افراد بدون اطلاعات اولیه به عرصه تورگردانی هستیم.

این فعال گردشگری اعلام کرد: همکاران ما که نگاهی حرفه ای به تورگردانی و فعالیت در این عرصه دارند کوشش می نمایند داده های درست و دسته بندی شده را به مسافرانی که مسئولیت هدایتشان را به عهده می گیرند، ارائه نمایند. در چنین فرآیندی اگر برنامه ریزی برای بهره گیری از ظرفیت راهنمایان گردشگری هم در استان وجود داشته باشد حتما جهت رسیدن به سفر مسئولانه در مازندران و تقویت کردن گردشگری فرهنگی و تاریخی در این استان بیشتر می گردد.

گردشگری فرهنگی و تاریخی در مازندران هنوز نه تنها با نقطه مطلوب بلکه با نقطه ای که بسیاری از استانهای کشور به آن رسیده اند، فاصله بسیار زیادی دارد. اما شاید همین برنامه های تدارک دیده شده بتوانند این فاصله را به مرور کاهش دهند.